MURAT İSTANBULLU
Artvin’da besicilik işleyen üreticiler, kalan maliyetlerden çorlu. Müstahsil Tarık Bozkurt, “Hayvanları satsak de karşılığını alamıyoruz; yani fakat satıp yemine kullanıyoruz… Girdi çokça olduğu üzere dirimsel elde edemiyoruz. Hayvanı hayvanla değiş tokuş edebiliyoruz” diyerek konuştu. Tıpkısı eksantrik üreticisi Külhanbeyi Altunkaya ise, “Güdücü tayf oldu, bir çobanın gideri bize 10 bin teklik. Sürücü sıkıntısından otumuzu biçemiyoruz saf yerine. Genişlik ferah yemleme 500 lira, 600 teklik. Tonu bize 12 bin liralık evet geliyor ve alma şansımızda yok elhak. Yem bizim için çok bastırık” dedi.
Artvin’in Ardanuç köyünde güçlü efsanevi üreticileri, küsurat girdi maliyetlerinden yakınarak yaşadıkları sıkıntıları ZÜMRÜDÜANKA Selen Ajansı’na anlattı. Kocabaş efsanevi üreticisi Tarık Bozkurt, şunları söyledi:
“HAYVANLARI SATSAK DE KARŞILIĞINI ALAMIYORUZ; YANİ ANCAK SATIP YEMİNE KULLANIYORUZ”
“Biz herhangi bir taraftan zayi insanız. Bittabi derseniz, çünkü biz öz çayırımızda biçmiş olduğumuz otumuzu özlük paramızla alıyoruz. Bugün otun kilosu 4 bin liralık, samanın kilosu 2 bin teklik. Şu gördüğünüz işletmenin günlük gideri kışın 3 bilyon. Bunun karşısında hayvanın et fiyatı yüksek gözükse bile tığ gine beis ediyoruz. Çünkü girdiler haddinden fazla, üretim fakat belli bire bir kapasitede yapabiliyorsun. Üst aştığın ant senin bütçeni zorluyor ve sen hayvanları açgözlü bırakmak zorunda kalıyorsun. Besicilik yapıyorum ahit çuvalı 550-600 bin teklik, otun kilosu 4 bin liralık, samanın kilosu 2 bin lira. Burada olsa de alsan 2 bin liralık bire bir özdek değil. Urfa’dan geliyor, makine parası var; bir araba 35 milyon liraya servet oluyor. Tığ 50 ton, 60 titrem saman kullanıyoruz. 3 bin denk yaptık ancak bu birlikte bu yıl hayvanıma yetmeyeceğini tutum ediyorum. Hayvanları satsak de karşılığını alamıyoruz; yani ancak satıp yemine kullanıyoruz.
“GİRDİ ÇOK OLDUĞU İÇİN GELİR ELDE EDEMİYORUZ. HAYVANCASINA HAYVANLA DEĞIŞ EDEBİLİYORUZ”
Demincek hayvanlarımızı kasaplara kestiriyoruz genelde. Davetkâr hayvanı 80 bin liraya, ayvaz hayvanı 90 bin liraya kesiyorlar. Çünkü bizim kestireceğimiz zooloji ile sair hayvanları fakat o büyüklüğünde besleyebiliyoruz. Deli Dolu kilogram 600 geliyor, 300 geliyor, 400 geliyor hayvanına göre… Bunun karşılığını tığ alamıyoruz, 90 liradan kestirdiğimiz antlaşma 300 kilo gelse 150 kiloya düşüyor. 150 kilogram cilt satmış oluyorsun fakat bire bir hayvan değişik hayvanları bir hafta besleyebiliyor etin parasıyla.
Girdi çok olduğu amacıyla dirimlik elde edemiyoruz. Hayvanı hayvanla değiş tokuş edebiliyoruz… Yani aldığımız parayı yeme yatırıyoruz. Onun içre fiyatlar bize bağan geliyor. 90 lira beş altı bizim üzere. Biz hayvanımız 110 liraya, 150 liraya kestirmemiz lazım ki biz buradan tıpkısı sağlık elde edebilelim ve sair ihtiyaçlara kullanabilelim.”
“BİZ BILE MALİYETLERİN FAZILETLI OLMASI MAZOTTAN KAYNAKLANIYOR”
Küçükbaş hayvan üreticisi Yürekli Altunkaya ise şunları dedi:
“40 yılı aşkındır üstelik hayvancılık yapmaktayım. Bu ata mesleği, babadan oğula gidiyor ve tığ dahi bitmeme ettiriyoruz. Eksantrik tıpkı gelişim bulamadığımız üzere artık bile bitmeme ettirmeye çalışacağız.
Hayvancılık üzere denilen çoğu öz makul değil, hayvancılık maatteessüf arz zor iştir. Gecen yıl 100 titrem fino aldım 150 bin lira verdim. Bu sene ise 100 ton duman aldım 450 bin lira verdim. Yani hiçbir hareket basit değil amma bu maliyetlere rağmen hayvanımız servet etmiyor. Deri diyorlar çokça erdemli, etin tek antlaşma yükselmesini istemiyoruz, hoppadak otun maliyetini düşürsünler. Etin tek devir yükseltilmesini istemiyoruz. Ulus, ‘fiyatlar faziletli’ diyorlar. Tıpkı de düşünsünler ki yemin çuvalı 400 teklik-500 teklik, otun kilosu 3 liralık, 4 liralık bize maliyeti faziletli. Eskiden diyorlardı ki, ‘dolar’ demin ise bundan bahsedilmiyor. Tamam deminden hemen süt. Tığ bile maliyetlerin faziletli olması mazottan kaynaklanıyor. Katıksız namına mütezayit taşımalık bedeli. Otun sunma çokça maliyet tarafı motorin.
“ÇOBAN TAYF OLDU, BİR ÇOBANIN GİDERİ BİZE 10 BİN LİRA. ÇOBAN SIKINTISINDAN OTUMUZU BİÇEMİYORUZ”
Çoban görüntü oldu, ayrımsız çobanın gideri bize 10 bin teklik. Güdücü sıkıntısından otumuzu biçemiyoruz saf yerine… Otu; Kars’ta, Ardahan’dan, Erzurum’dan alıyoruz. Yani ayrıksı ayrımsız husus diyecek husus bulamıyorum. Yemi ahiz şansımız bulunmayan. Çünkü kasem çuvalı nerden bakarsan 500 liralık. En gür yem 500 teklik, 600 teklik. Tonu bize 12 bin liralık evet geliyor ve kabul etme şansımızda yok doğrusu. Yem bizim için çok baskı.
Nerden bakarsanız yemleme, esrar, samanda 150-200 ton giderimiz var. 200 tonu 3.5- 4 liradan hesaplasan 500-600 teklik dünyalık yapıyor. Yani basar bizde baskı. Hayvanımızı satamıyoruz. Yemleme fiyatlarına bakarak hayvanımız mal etmiyor.
“DİYARBAKIRDA KESİM YAPILIYOR AMMA O BILE BİZİ KURTARMIYOR”
Hayvanlarımızı kurbandan, kurbana satıyoruz. Hayvanlarımızı besi yapıyoruz ayrımsız zamanda kurbanda satıyoruz. Kimi Vakit dışardan gelen tüccarlara satıyoruz. Türkçesi onlara da harcamak istemiyoruz zira onlarda kaput fiyata bizden ahzetmek istiyorlar. Bazan kesime gönderiyoruz, kesim elhak mülk etmiyor. Inikat yani bugünkü parayla piyasaya bakarsan âdem Diyarbakır’da kesiyor 80 teklik civarında. O üstelik bizi kurtarmıyor, buradan nakliyesi derken o bizi aşıyor. Elhak esas olan nakliye buradan Diyarbakır’a kuzunun fiyatı yarı fiyatını düşüyor.”
