Uran ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’nin geçmiş yerli ve milli hibrit gün çiçeği tohumunu ürettiklerini belirterek, “Türkiye’de yerel tohumculuk gelişti. Günâşık ile başladık bunu mısır ve değişik önemli ürünlerle bitmeme ettireceğiz.” dedi.
Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesinde planlı “Yerel ve Milli Günebakan Hasadı” etkinliği Bakan Varank ile Ekincilik ve Orman Bakanı Birim Kirişci’nin katılımıyla gerçekleştirildi.
Varank, buradaki konuşmasında, Vekâlet yerine Türkiye’bile AR-GE ve inovasyonun hamisi konumunda olduklarını belirterek, mecbur ve ilişkin kuruluşlarla bu alanda destekler sağladıklarını anımsattı.
Bakanlığın Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile gelişigüzel ajandasına yerel kalkınma projelerini aldığına belen fail Varank, Trakya Kalkınma Ajansının bindi verdiği muhteşem bir projenin neticelerinin dahi bu etkinlikte alınacağını vurguladı.
Varank, elan önceki bile Türkiye’birlikte yerel ayçiçeği tohumu olduğuna değinerek, “Amma milli ayrımsız hibrit tohumu yoktu. Tığ Trakya Kalkınma Ajansımız ile o bölgedeki firmaları, üniversiteyi, Tarım ve Orman Bakanlığımızı ayrımsız araya getirdik ve Türkiye’nin önce evcil ve milli melez günebakan tohumunu üretmeyi başardık. Deminden o ürettiğimiz tohumları çoğaltmanın faaliyetini burada gerçekleştiriyoruz.” diyerek konuştu.
Ekincilik ve Orman Bakanlığı, Kalkınma Ajansı, bölgedeki firmalar, dernekler ve üniversitenin katkılarıyla kurulan Trakya Zürriyet NAN’nin ürettiği ilk tohumları burada çoğalttığını anlatan Varank, şunları kaydetti:
“Bugün onların hasadını gerçekleştireceğiz. İnşallah burada yapacağımız hasat dekar başına 200 kilogramla Türkiye’birlikte ayrımsız rekoru kırmış olacak. Nezaret yerine bu nev projeleri desteklemeye bitmeme edeceğiz. Türkiye’da evcil tohumculuk gelişti ama domestik ve milli tohumculuğun hala katetmesi müstelzim bir küşayiş var. Günâşık ile başladık bunu akdarı ve değişik stratejik ürünlerle devam ettireceğiz. Bu ilk domestik ve milli hibrit tohumumuzun Ankara’üstelik deneyim üretimini yaptık, Rusya ve Sudan’bile deneme üretimlerini yaptık. İnşallah buradan elde edilen tohumlar dar dışına bile ihraç edilecek. Türkiye’ye yavaş aynı ilişik ayar kazandıracak.”
“Tarımdaki AR-GE’yi desteklemeye bitmeme edeceğiz”
Varank, son dönemde yaşanan global gelişmelere işaret ederek, “Pandemi, savaşlar ve enerji kriziyle çalkalanan, türbülansa giren dünyada tarım ve gıdanın ne büyüklüğünde stratejik olduğunu görerek Cumhurbaşkanımızın liderliğiyle tarımı bu sene daha çok umum üstünde tuttuk ve Bakanımızın gayretleriyle çiftçimiz bu işten kıvançlı.” değerlendirmesinde bulundu.
Tarımı desteklemeye bitmeme edeceklerine dikkati çekici Varank, “Tarımdaki AR-GE’yi desteklemeye devam edeceğiz. Tarım yazmak ehliyetli değil, gıda endüstrisi bu işi ilişik altın arkaç getiren endüstri. Burada dahi Ekincilik ve Orman Bakanlığımızla birlikte sektörleri desteklemeye bitmeme edeceğiz. Hepimiz haberlerde izliyoruz, Avrupa bu kışı kuşkusuz çıkaracağını düşünürken biz Allah’ın izniyle hiçbir etki yaşamadan kışı atlatabileceğiz.” ifadelerini kullandı.
Varank, domestik ve milli hibrit günebakan tohumunun uz olmasını dilerken, projede emeği geçenlere teşekkür etti.
Konuşmaların ardından Bakanlar Varank ile Kirişci, günebakan üretimi yapılan tarladaki biçerdöverin yanına geçti. Henüz sonraları iki vekil biçerdövere binerek Ar-Ge’si ve deneyim üretimleri tamamen evcil ve milli imkanlarla gerçekleştirilen Türkiye’nin ilk yerel ve milli hibrit tohuma sahip ayçiçeğinin hasadını yaptı. Bakanlar Varank ile Kirişci, hasat ettikleri ürünleri tıpkısı kavanozun içine koyarak imzaladı.
Hastalıklara alın dayanıklı
Trakya Yavru AŞ Trakya Kalkınma Ajansı koordinasyonunda 43 kurum ve kuruluşun iş birliği ile 2019 yılında kuruldu. Trakya Döl’dahi 32 tohumculuk şirketi, 10 tecim borsası ve Tekirdağ Namık Eksiksizlik Üniversitesinin ortaklığı bulunuyor.
Trakya Çocuk, Trakya Zirai Araştırı Enstitüsü ile günebakan ıslahı konusunda AR-GE çalışmaları yürüttü. Bu çalışmaların sonucunda evcil ve milli imkanlarla SUN 2259 CL ve SUN 2242 CL adı sunulan âlem gündöndü tohumları üretildi. Bu tohumlar önceki adına Sudan’ın beraberinde Tekirdağ, Edirne, Kırklareli ve Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesinde sınama üretimlerinde kullanıldı. Evcil ve milli tohumların hastalıklara karşı değişik türlere bakarak mukavemetinin faziletkâr olduğu gözlendi.
Şereflikoçhisar’daki deneyim üretimlerinde SUN 2259’un 200 dönümde, SUN 2242’nin bile 750 dönümde ekimi yapıldı. Ekim sonucu yaklaşık 200 titrem tohumluk im elde edilmesi bekleniyor. Çevre değeri kısaca 54 milyon lira olan tohumlukların başta Rusya ve Sudan görünmek üzere, Bulgaristan ve Romanya kabilinden gösteri çalışmaları tamamlanan ülkelere ihraç edilmesi planlanıyor.
