Bitlis’te manda popülasyonu artmaya devam ediyor
Bitlis genelindeki camız sayısı 500’den 11 bine yükseldi
BİTLİS – Ekincilik ve Orman Bakanlığı marifetiyle Bitlis’te hayata geçirilen “Umum Elinde Rum Mandası Islahı” projesi çerçevesinde site genelinde manda popülasyonu büyük oranda artmaya devam ediyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Tetkikat ve Politikalar Umumi Müdürlüğünce üretimi azalmış efsanevi ırklarının sayısının ve veriminin artırılması için hayata geçirilen “Halk Elinde Küçük Asya Mandası Islahı” projesi meyvesini vermeye devam ediyor. Ekincilik ve Orman Bakanlığı ve Maya Manda Yetiştiricileri Birliği vasıtasıyla sürdürülen projeden yararlanan Bitlis’teki manda yetiştiricilerinde üstelik giderek artış yaşandı. Başlatılan projede camız yetiştiriciliğine ilginin arttığını belirten Bitlis Manda Yetiştiriciliği Birlik Başkanı İsmet Çalışır, Türkiye genelinde düzeltme projesinde Bitlis’in bir numara sırada vadi aldığını belirtti.
“Bitlis, Türkiye genelinde reform projesinde bir numara sırada”
2010 yılında Bitlis genelinde kâin camız sayısının 500’den 11 bine yükseldiğini belirten Meşgul, “Kimse mandacılığa önem vermiyordu. Tığ kamu köylere anlattık, şu dakika herkes mandacılığa yönelmiş durumda. Şu zaman Bitlis, Türkiye genelinde tashih projesinde birinci sırada. Türkiye genelinde manda düzelti yapılırken mehabet bindi veriyor ve destek olunca insanlar eliyle elan aşkın kâm oluyor. Mandanın gideri karşılanıyor, çiftçilerimiz kışın o mandanın samanını ve yemini karşılıyor. Burada planlı ayrımsız şekilde mandacılık yapılmıyordu. Yıpranmamış kullanılmamış dizge olarak düzelmeye başladılar. Herkes çıktı mandacılığa dönük” dedi.
“Güroymak ve belde köylerde yüzde 90 mandacılıkla uğraşılıyor””
Meşgul, manda sayısının artmasıyla üreticilerin hem atlamak hem süt hem üstelik yoğurt üretiminden faydalandığına dikkati çekerek, Güroymak ve çevre köylerinde vatandaşların yüzde 90’ının mandacılıkla uğraştığını dile getiren Çalışır, “Bu yıl 2 bine yakın erkek mandamız satıldı. Bundan dolayı köylüye tıpkısı getirisi oldu. Mandanın hem kaymağından, hem yoğurdundan, hem da tereyağından para kazanılıyor. İnsanların itilaf kaynağı oldu. Bu bölgede mandacılık konusunda üretim özne fabrikalar namevcut. Ayrıksı şirketlerimiz da bulunmayan. Bizim tek hedefimiz hayvancılık. Güroymak ve mekân köylerde yüzde 90 mandacılıkla uğraşılıyor” diyerek konuştu.
Geçtiğimiz günlerde Bitlis’in Güroymak ilçesi ile Muş’un Hasköy ilçesi sınırları içerisinde mevcut İron Sazlığının “değişmez korunacak kırılan alan” ilan edilmesinin ardından bölgede kâin mandaların kalitesinin artacağına ilgi calip Meşgul, “Hayvancılık ve mera konumunda artısı evet. Gökçe Yazın hem benzin konumunda hem dahi efsanevi gelişiminde bire bir artısı olacaktır. Kışın yemleme sıkıntısını koymak zorunda kalıyoruz. Söz Gelimi bizim için oradaki cemi arazilerimiz biçilip kışın hayvanlarımızın saman, yemini gerçekleştirme etme yerimizdi. Sit alanı olunca bizim üzere dezavantajı dahi var. Örneğin bir insanın başka tıpkısı arazisi yoksa oradan samanını temin ediyordu. Sit alanı olduktan bilahare mecburen samanı haricen satın matlup” şeklinde konuştu.
“Hedefimiz birinci gelmek”
Türkiye genelinde Bitlis’in camız sayısında 3’üncü sırada yer aldığını vurgulayan Meşgul, “3 bin 27 hayvanımız ıslahat projesinde var. İkinci sırada Samsun ve üçüncü sırada de İstanbul var. Türkiye genelinde efsanevi sayısı yetenek adına üstelik Samsun bir numara sıradayken İstanbul ikinci ve Bitlis üçüncü tam düzlük alıyor. Bu şekilde sıralamayı izleme ediyoruz. Allah’ın izniyle biraz yıl içerisinde Türkiye’nin birinciliğini elde ederiz” ifadelerini kullandı.
