Iğdır’da üzerine peyk donör takılarak izlem altına alınan step kartalının (aquila nipalensis), kışı eylemek amacıyla cenup sakim küreye barhana yolculuğu başladı.
Dünyada soyu ateş altında mevcut step kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (SU) aksiyon birliğinde, “Bakir Tıpkısı Yöntem Bilimi Kapsamında Türkiye’nin Nesli Hırs Altında Türleri İçin Cins Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle eski günlerde korumada rüçhan türler listesine alındı.
Avrupa’birlikte soyu tamamen tükenen, Dünya Tabiat ve Tabii Kaynakları Himaye Birliğince (IUCN) de al listeye alınan bozkır kartalı, Türkiye’de hala görülebiliyor.
Bozkır kartalı, Iğdır Huy Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince peyk vericisiyle strateji ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırı ve Eğitim Bilimi Merkezi’nde 18 Eylül’bile halkalandıktan sonra Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada vakit nâkil kartal, Maşrık Küçük Asya’da çalışkan olan antipatik havaların peşi sıra cenup bölgelere makul göçe başladı.
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde mola veren kartal, yaklaşık 1 saatlik layenkati uçuşuyla Diyarbakır’ın Vesile ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine sadık Kamışpınar köyünde ıtlak verdi. Burada 1 devir boyunca farklı noktalarda beslenen kartal, gene 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine bağlı Düğerin köyünde ıtlak veren kartal, güney yarım küreye makul başlayan göç yolculuğu kapsamında Şarki Küçük Asya’ya göre elan yunak iklime ehil Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde aralık geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Step kartalı bildirme faziletkâr rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Olur ilçesinde mevcut 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçe, yeryüzü düşük rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre yol kateden kartal, sunma faziletli saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Bildirme etraflı mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca varyemez ayrımsız şekilde izleme ediliyor”
Iğdır’üstelik kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırma Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, bozkır kartalının büyük aynı kabil olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve uydu vericisiyle takip çalışmalarının bitmeme ettiğini tamlayan Ağırkaya, “2022 güz sezonunda takibe aldığımız türlerden biri dahi bozkır kartalı. Bu kartal, özellikle Avrupa’dahi nesli yok olma tehlikesiyle yüz yüze olan bire bir kuş türüdür. Bu türümüz, alelumum kışlama alanı olarak Afrika’nın kuzeyini seçiyor, tenasül alanı kendisine da Doğu Avrupa ve Mutedil Asya’birlikte bulunuyor.” dedi.
Kartalın peyk donör takılmasının üstünden güzeşte 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre kez katederek kışlama alanına akla yatkın olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne kadar 160 binden çok kuş halkalandı, 100’den çok kuş dahi uydu vericisiyle izleme altına alındı. Step kartalı birlikte bu kuşlardan biri adına uzmanlarımızca sıkı bire bir şekilde strateji ediliyor.”
