Türkiye’den Avrupa’ya müracaat etmek isteyenlerin sayısı artıyor, fakat Schengen vizesi alabilmek zorlaşıyor. AKPM Üyesi Altunyaldız birlikte Schengen Hikmet Sistemi’nin uygulanmasında eksiklikler olduğunu söylüyor. Avrupa Birliği (AKARSU) ülkelerine Türkiye vatandaşlarının girişi üzere zaruri olan Schengen vizesi ile ilgili şikayetler son dönemde yoğunlaştı. Çoğu SU’ye organ olan ülkelerin oluşturduğu Schengen bölgesi ülkelerine giriş üzere istenen ara sınav için Türkiye’den yapılan başvuru sayısının ve ret oranlarının son yıllarda arttığı gözlemleniyor.
Avrupa Konseyi Mebus Meclisi (AKPM) üyesi ve TBMM Endüstri Komisyonu Başkanı Ziyalı Altunyaldız’ın verdiği bilgilere bakarak 2014 yılında yüzdelik 4 olan Schengen ara sınav reddi, 2020’birlikte yüzdelik 12,7’ye yükseldi. SchengenVisaInfo.com internet sitesinin derlediği istatistiklere göre bile 2020 yılında Türk vatandaşlarının yaptığı vize başvurularının reddedilme oranı 13,78 iken bu 2021 yılında yüzdelik 19’a kullanılmış durumda.
Yine tıpkı sitenin hesaplamasına göre, akıbet ilkokul yılda reddedilen ara sınav başvuruları zımnında Türk vatandaşlarının yaptıkları harcamalar zımnında kaybettiği hacim ise mecmu 26 milyon euroya ulaşmış durumda. Schengen vizesi alabilmek için istenen ecir 80 euro. Euro adına alınan bu ecir başvuru akseptans edilmezse kişiye köylü ödenmiyor. Buna karşılık AKARSU ülkelerinin Türkiye’den yapılan başvurulardan elde ettiği gelirin 315 milyon euronun üzerinde olduğu durum ediliyor.
Bu arada Londra merkezli tıpkısı yatırım ve vatandaşlık danışmanlığı şirketi The Henley Passport Index sıralamasında 110 puanla Türkiye pasaportu 199 pasaport ortada 54’üncü tam saha alıyor. Altunyaldız: Katma bilgelik talebi mekanizması işletilmeli
Schengen vizesi ile ilişkin yaşanan sıkıntılar Haziran ayı sonunda düzenlenen AKPM oturumunda AKP Konya Milletvekili Aydın Altunyaldız vasıtasıyla dile getirilmişti. Altunyaldız’ın raportör namına hazırladığı Schengen sistemi raporu AKPM Yaz Dönemi Umumi Oturmuş sırasında Komite toplantısında akseptans edilmişti.
DW Türkçe’ye raporu karşı vukuf veren Altunyaldız, Schengen Bilgelik Sistemi’nin uygulamadaki noksanlıkları sebebiyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde güvence altına alınan ‘gezi ika özgürlüğü, zatî bilgilerin kullanımında özel ve eş hayatına çekinmek’ kadar anne insan haklarında ihlaller gözlemlendiğini belirtiyor.
Schengen bölgesi örgen devletleri kendi bölgelerine giriş yapacaklara ilgilendiren kararı vermeye yetkili olsa üstelik bu kararı verirken sadece SU hususiyet düzenine değil tıpkı zamanda Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’hangi olan bağlılıklarını de unutmaması gerektiğini belirten Altunyaldız, Schengen Bilgi Sistemi’nde düzlük alan bilgilerin ayrıksı çalışmalar ve olgun tabanlarınca bile kullanıma açılmasının kişilerin hususi ve ev hayatına saygı hakkını dahi ihlal edebildiğine özen çekiyor.
“Kişisel verilerin kontrolünün etkinliği, ara sınav başvurusuna müteveccih verilerin kararın tarafsızlığı ve süreçte belirgin bir izlem ve teslim mekanizmasının varlığı çok büyük” diyen Altunyaldız, antrparantez çokça sık karşılaşılan benzeri soruna çözüm yerine Schengen ülkelerine girişinin akseptans edilmemesi evet birlikte bodur sürekli ara sınav reddinden geçmiş bilgilerin doğrulanması üzere “munzam hikmet talebi mekanizmasının” işletilmesini birlikte öneriyor.
Altunyaldız’ın raporunun kabul edilmesiyle AKPM, SUTAŞ ülkelerini Schengen istimara mekanizmasının revizyonunu kabil olan sunma kısa sürede sonuçlandırmaya çağırma etmişti.
“Hangi olursa olsun gideyim düşüncesi var”
Ara Sınav başvurusu reddedilenlerden biri üstelik mesleksel birikim almak üzere Almanya’ya gezmek talip 24 yaşındaki Berfu Sapmaz. Üniversiteden eskimemiş mezun benzeri canlı olan Sapmaz, çıkışlı olmasının ardından tanıdıkları vasıtasıyla Almanya’da kendisi için hem staj yapabileceği hem dahi belki ilerde çalışabileceği tıpkı iş imkanı bularak vizeye başvurduğunu söylüyor.
Ancak bu yıl Ocak’ta yaptığı başvurusu staj üzere alacağı maaşın sınırlı bulunması, Almanca araç seviyesi üzere nedenlerle kabul edilmemiş ve Sapmaz şu anda Almanca kursuna giderek bu eksikliklerini tamamlamaya ve baştan referans yapmaya hazırlanıyor.
Almanya akıbet dönemde Türkiye’den yapılan başvurulara verilen ret yanıtlarının ve bekleme sürelerinin uzunluğu ile eleştirilen ülkeler beyninde. Alelhusus serencam yıllarda icap soylu erki gerekse farklı nedenlerle Almanya’dahi daim olmak isteyenlerin sayısında gözle görülür bire bir çoğalma var. Fakat Türkiye’birlikte akıbet yıllarda yeşil ve diplomatik pasaport hakkı tanınan kişilerin kapsamının çokça genişletilmiş olması üstelik soru işaretlerine kez açıyor.
İzmir merkezli yolculuk acentası sahibi olan Ogün Söylegüzel, Schengen vizesi almanın haddizatında vaktiyle beri ağırlık olduğunu fakat özellikle pandeminin peşi sıra başvuruların artması ile gelişigüzel ret oranlarının dahi arttığını anlatım ediyor.
Pandemi boyunca 2 sene lüzumlu turizm amaçlı gerekse hisse senedi gayeli seyahatlerin durduğunu ve tıpkı kabarıklık oluştuğunu hatırlatan Söylegüzel, başvurulara ret yanıtlarının gelmesinin sebebini şöyle aktarıyor:
“Ülkedeki dirim koşullarının uygun olmaması nedeniyle alelhusus dinç ve ılımlı sulp yurtdışına gezmek üzere tıpkı fert atma durumuna geldi. Herkes, ‘benim koşullarım akla yatkın, bankada param var, sigortamı şuradan göstereyim’ diye niteleyerek hazırlanmadan başvurunca ret sayıları de arttı.”
Söylegüzel, “ne olursa olsun gideyim” düşüncesiyle eğitim, evlilik, düzentileme kabil haddinden fazla sayıda gerekçeyle yapılan başvuruların sayısının çok arttığını belirterek fakat KEZ’nin da Türkiye’den yurtdışına sığınmak isteyen insanların varlığını gördüğünü söylüyor.
SchengenVisaInfo.com internet sitesi verilerine göre, Schengen ülkelerine Türkiye’den yapılan referans sayısı 2017 yılında toplanmış 971 bin 895, 2018’da 879 bin 240, 2019 yılında 906 bin 862 iken bu misil pandemi yılı olan 2020’de 239 bin 099’a düşmüş. Sitede 2022 yılına dair veriler henüz yayınlanmazken, pandeminin sürdüğü 2021 yılında Almanya’ya kestirmece 95 bin, Fransa’ya 45 bin, Yunanistan’a 38 bin, İtalya’evet ve Hollanda’ya kısaca 20 bin, İspanya’evet 10 bin civarında referans yapılmış.
Vize yanıtı ahiz süreci bile uzadı
Ara Sınav gurur süreci ile ait eleştirilen noktaların birisi dahi vize hava sürelerinin çokça uzaması. Vizeye eğitim bilimi evet da fuar gayeli başvurup gitmesi müstelzim işe ya dahi okula vizesi geç glediği üzere gidemeyenlerin sayısının bile bundan etraf arttığı gözleniyor.
Uzun yıllardır ara sınav kabul etmek isteyenlere hizmet sağlayıcı Söylegüzel, özellikle Almanya’nın eskiye nazaran elan detaylı sürede ara sınav verdiğini belirterek, pandemi öncesinde 10-15 günde alınabilen vizenin gelmesinin şu anda 50-55 güne büyüklüğünde uzayabildiğine işaret ediyor.
Söylegüzel, son zamanda herkesin vize üzere Yunanistan’a yüklendiğini, fakat AB’nin giriş kapısı kendisine tanıdık Yunanistan’ı uyardığını belirterek Yunanistan vizesi ile Almanya’ya girişlerde sav yaşanabildiğini kaydediyor.
Başvurularda nelere dikkat edilmeli?
Peki başvurularda ilgi edilecek hususlar neler olmalı ve sıklıkla yapılan hatalar neler?
İstenen bilcümle belgeleri tamamladığı halde başvurusuna itiraz gelenlerin varlığının hatırlatılması üzerine Söylegüzel, sistemin yemeden içmeden bankadaki paraya evet dahi bunun miktarına değil ayrıca bu paranın ve kişinin ara sınav geçmişine baktığını vurgulayarak şunları söylüyor:
“‘Param var, malım var, bana illet vize verilmiyor’ deniyor amma bütün yalnız bankadaki paraya, evraka bakmıyor. Geçmişine bakıyor senin. Bu emanet temsil hiç ara sınav almamış şimdiye kadar, bu bire bir eksiklik. Yaşa bakıyor, bekar mı evli mi? Serencam işyerinde birçok aydır sigortalı? İltica demek üzere müşareket kuran insanlar dahi var.”
Söylegüzel, ara sınav geçmişi, gelişim durumu yani uzun müddet çalışmak, yaşın çok geç olmaması kadar noktaların vize almada balaban olduğunu belirtiyor ve arada bir küçük nahak yere yere ret mevrut ya birlikte gücük devamlı vize verilebilenler olduğunu fakat bunların çoğunun yapılan itiraz ile düzeltilebildiğini söylüyor.
Türkiye’ye vize muafiyeti yok
SUTAŞ, 50’den fazla ülkenin vatandaşlarına ikili anlaşmalar kapsamında 90 güne büyüklüğünde vize serbestisi tanıyor. Fakat Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin fiilen durması ve 2016 yılı Mart ayında SUTAŞ ile Türkiye arasındaki sığınmacı mutabakatında belirlenen kriterlerin Türkiye vasıtasıyla karşılanmamış olması nedeniyle Türk vatandaşları için hakeza bire bir kolay bulunmuyor.
Ankara, AB ülkelerine vize muafiyetini temizlemek için 2013 yılında başlatılan diyalog süreci kapsamında Türkiye tarafından atılması müstelzim 72 kriteri içeren Ara Sınav Serbestisi Nöbet Haritası’nın balaban bölümünü tamamladığını söylerken, artan ara sıra kriterlerde ise henüz zaruri adımları atmadı.
