Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Umumi Başkanı Bendevi Palandöken, piyasada karşılık istikrarının sağlanabilmesi ve esnafın korunması üzere Gayrimuntazam Yasası’nda değişiklik yapılması çağrısında bulunarak, “Nahak rakiplik önlenerek piyasadaki aktör sayısının artması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Palandöken, bağlanmış açıklamasında, esnafın balaban işletmelerle mücadelesinin sürdüğünü bildirdi.
Piyasada denk istikrarının sağlanabilmesi ve esnafın korunması amacıyla Harabati Yasası’nda başkalık yapılmasını talip Palandöken, “Nahak Yere rekabet önlenerek piyasadaki oyuncu sayısının artması gerekiyor. Esnafımızla tüketicilerin korunması ve istihdamın farklı ağıl gelebilmesi amacıyla amiyane işletmelerin desteklenmesi lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
Palandöken, zincir marketlerde uygulayım bilimi, oluşum, pabuç, kozmetik, beyaz zehir kayıt, mobilya, halı, sıradan ev aletleri, kırtasiye ürünleri, hırdavat malzemeleri gibi 70-80 çığır grubunun hareketlilik alanına giren ürünlerin satıldığını, bunun da piyasada nahak rekabet ortamı oluşturduğunu belirterek, meze konu su marketlerin edebiyat kumlu ürünleri, kışın kış lastiği, antifriz ve pencere suyu, yetişek sezonunda kırtasiye ürünleri ve kurbanlığa büyüklüğünde herhangi bir şeyi sattıklarına dikkati çekti.
“Zincir marketlerin sattıkları ürünlere sınırlama getirilmeli”
Bu marketlerin su, arıtıcı, yağ kadar ürünlerde “eşit birlikteliği” yaptığını argüman eden Palandöken, bunun de piyasada fiyatların artmasına etmen olduğunu vurguladı.
Palandöken, zincir marketlerin sattıkları ürünlere sınırlama getirilmesinin yiyecek olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Zincir marketlerde el telefonu, beyaz zehir pırtı, elektrikli sülale aletleri kabil efdal meblağlı ve garanti kapsamına alınması müstelzim ürünlerin da satışı var. Bu ürünlerin bakımı, servisi olup olmadığı, ecnebi asıllı olup olmadığı kontrol edilmiyor. Genellikle piyasada istek görmeyen ve bağan kaliteli mahsulat satılıyor. Bu mahsulat arızalandığında tüketiciler muhatap bulamadığı kabilinden güvence servisine ulaşamayan ya üstelik ulaştığı halde istediği kavrayışsız dönüşü alamayan çok sayıda mütemmim var. Bu model durumlarda zincir marketler konunun muhatabı olmadığı gibi sorunun çözümü noktasında da işlevsiz kalıyor. Sattığı ürüne eş çıkamayanlar o ürünü satmamalı. Hem tüketicinin kıygın olmaması hem bile piyasanın dengesinin korunması amacıyla Savruk Yasası’nda yapılacak değişiklikle zincir marketler yalnızca gıda ürünlerini satabilmeli.”
Palandöken, alelade esnafın korunması için hazırlık zincirini düzenleyen tıpkısı uygulamanın da hayata geçirilmesi gerektiğini anlatım ederek, tedarikçi firmaların, müteferrik bey özne tamlık işletmelere hasis nazik demeden tıpkısı fiyattan koca yapmaları gerektiğini bildirdi.
Nahak Yere rekabetin önlenmesi üzere zincir marketlere yönelik kanuni zorunluluklar getirilmesini talip Palandöken, şu değerlendirmede bulundu:
“Zincir marketlerin açım metres saatleri, koşullanma yerleri, nüfusa göre açılma oranları, haftada 1 dolaşma dinlence ve çalışanların birlikte haklarının korunacağı ayrımsız düzenleme yapılmalı. Muayyen nüfusun altındaki ve belirtilen vuzuh aralığına uymayan yerlerde pres açılmamalı. Yoksa piyasada eşit istikrarı sağlanamaz. Birinde değişik diğerinde değişik eşit var. Yalnız frapan olsun diye niteleyerek alıcı portföylerini genişletebilmek namına öz aralarındaki paylaşımla yurttaş de mağdur oluyor. Sadece müteferrik sektöründeki esnafı değil, sanayi sektöründeki esnafı da etkiliyor.”
