Yağmurun başkentinde yağışsızlık alarmı
Rize Belediyesi kuraklığa alın savaşım için Çağrankaya Yaylasında yapılacak olan ‘Sel kapanı akmaz projesi’ üzere harekete geçti
RİZE – Kuraklık tehlikesi ile karşı karşıya olan Rize’de uray aracılığıyla ‘Sel kapanı gölet projesi’ amacıyla düğmeye basıldı.
Yağmurun başkenti Rize’dahi bile cümle ülkede olduğu kabil şita şartlarının mevsim normallerinin dışında seyretmesi dolayısıyla su sıkıntısı de mebde gösterdi. Rize Belediyesi eliyle vatandaşlara aktarılma ahit suyun idareli kullanılması üzere uyarılarda bulunulurken, bazı ilçelere da mesafe uzaklık akarsu verilemeyerek kesintiler yaşandı. Bu durumun önüne ayrılmak üzere projelerin üretildiği şehirde Çağrankaya Yaylasında yapılacak olan ‘Sel kapanı akmaz projesi’ için düğmeye basıldı. Bölgedeki göçü ve baskın riskini da ciddi derecede azaltacak olan proje ile yaz aylarında sık sık gerçekleşen akarsu kesintisinin birlikte önüne geçilmiş olacak. Önümüzdeki kamer inşaatının başlaması beklenen proje ile 12 saatlik olan depolama sisteminin hatim itmam artması civar görülüyor.
Akarsu kesintilerine son verebilmek üzere yürüttükleri çalışmalar çerçevesinde Çağrankaya Yaylası’nda yapılacak olan göletin sorunun önüne geçmekte iri ayrımsız katkısı olacağının altını çizen Rize Belediye Başkanı Rahmi It Canlı “Serencam 10 yıldır tığ Familya, Küçük Ay ve birde edebiyat Orak Ayı ve Ağustos aylarında su azalması yaşıyoruz. Rize’nin hele Şarki ve Batı eksenindeki depolardan sönümsüz erdemli mahallelerde su kesintileri beğenmek zorunda kalıyoruz. Gelişigüzel yıl insanların tükettiği su miktarı de artıyor. Hem nüfusumuz hem tüketilen su miktarı artıyor. Meğer buna fiyat bizim kaynaklarımız sabit. Çağrankaya Yaylası’nda 25 yıl geçmiş arıtma tesisi kurularak o vadiden gelen suyu bütün bu coğrafyaya, 200 bin nüfusa arz ediyoruz. Ancak karların bir geçmiş yıllar birkaç yağması cihetiyle veya Ekim, Kasım, mesafe periyodunda yağışların bir iki düşmesinden çevre su kesintilerini olağandan yaşıyorduk. 2 yıl evvel Çap Akarsu İşleri ile alay malay incelemelerizi yaptık ve Çağrankaya yaylamızda aynı gölet yapalım dendi ve 45 metre vücut yüksekliğinde büyük bire bir gölet yapılacak. Bu gölet ile gelişigüzel Aile, Şubat, Orak Ayı ve Ağustos aylarında su veremediğimiz mahallelere buradan takviye edeceğiz” ifadelerini kullandı.
“Özlük artıyor, yağışlı çevrim sayısı azalıyor”
Koca arttıkça tüketilen akarsu miktarının arttığına bile özen calip Başkan Sağlam, aynı zamanda yağışlı periyot sayısının azalmasından âlem su kaynaklarında bile azalma olduğunu söyledi. Mukavemetli “2009 yılında saatte 2 bin 800 metre mikâp su veriyorduk sisteme ve bu bölgede akarsu ile ilişik tıpkısı sıkıntı olmuyordu. Şu anda geldiğimiz noktada 2022 yılının ortalamasında 3 bin 400 metre mikâp su veriyoruz. Ama 11. Ayda 12. Ayda ve hele Şubat ayının başından beri 15 periyot bu 3 bin 400 metre sarhoş akarsu 2 binlere büyüklüğünde düştü. Yani yüzdelik 30-40 oranında su kesiliyor, az geliyor. Talih genelinde ‘Rize’ye sonsuz akarsu yağıyor, baran yağıyor, seller afetler oluyor da bozukluk sizde su kesintisi oluyor’ diyerek tıpkı hatalı matlup oluşuyor. Yağmur suları zamanında mevsimlik anlamda henüz teferruatlı günleri tazammun ediyordu. Yani 365 günün belki de 200 güne 220 günü yağışlı geçebiliyordu amma şimdi son yıllarda almanak yağmur ortalaması 2 bin, 2 bin 400 yerine kaldığı halde yağışlar imdi lokal oluyor. Bire Bir bölgede çokça üzücü yağıyor. ve yağış dönüş sayısı birlikte azalmış durumda. 365 günde belki üstelik 180’lere 190’lara düştük. Hakeza olunca güdük dönemde anif yağışlarla bizde çabucak afat ortaya çıkıyor ama detaylı aynı güne yayılmadıkça su ile ilişik bu dönemlerde sıkıntımız oluyor” dedi.
Rize Belediyesi’nin depolarda yaptığı iyileştirmeyi kaymakamlık belediyelerinin de depolarını ve akarsu aksındaki hatlarını yenilemesi gerektiğini hatırlatan It Canlı “Bilcümle ilçelerimizin depolarını yenilemesi geçişsiz. Alelhusus Andon Suyu’ndan yararlanan bilcümle ilçelerin akarsu akslarındaki boruları yenilemesi geçişsiz. Ağır Sıklet zayi kaçaklarla uğraşıyoruz. Tüm bu tedbirler alındıktan sonraları tığ yeniden dahi temas şeyin fazlası israftır misali tedbirler almalıyız. Ülkemiz bile bizim çok bol su kaynaklarına eş bire bir talih değil. Burada da büyüklük kendisine tedbirler alınıyor ama akıbet yıllarda konuştuğumuz global ısınma, iklim değişikliği ile bu arada Rize’üstelik bile biz bunun sıkıntılarını yaşıyoruz. Sabık 30-40 yıla hakim olduğumuzda sonuç 5-10 yıldır lüzum dünya bile konuşulan gerekse ilimizde da güneşli çağ sayısının arttığını yağmurlu bölüm sayısının azaldığını, yağmurların genele koskocaman bire bir yağmur değil birlikte henüz dernekevi, güdük ayrımsız saat diliminde yağıp makul ayrımsız bölgeye yağışını bıraktığını görebiliyoruz” diye konuştu.
