ÇANAKKALE’nin Biga ilçesindeki ‘Priapos Antika Kenti’ adına bile bildik Pegai Kalesi’nde, kazı bilimsel satıh araştırmaları tamamlandı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Pegai Kalesi’ndeki iskân yeri açığa çıkmayı bekliyor. Zaman yer altındaki bir nice bakiye kazıldığı antlaşma devir yüzüne çıkacak. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ait büyük bilgiler verecek dedi.
Çanakkale’nin şimal kıyılarında yer kayran Pegai Kalesi’nde; Hars ve Turizm Bakanlığı, Firez Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izinleri ile ÇOMÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit başkanlığındaki 8 nefis grup marifetiyle 2021’dahi başlanılan arkeolojik yüzey araştırmaları, ekimde tamamlandı. Gündeş düz şeş görüntüleme teknikleri ile jeofizik icraat sonucu Pegai Kalesi’ndeki yerleşime ilişik yüce izlere rastlanıldı. Koçyiğit, tespit edilenlerin Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ait cesim buluntular olduğunu söyleyerek Pegai Kalesi’nde bir nice balaban yapıya erbap olduğunu düşündükleri yerleşiminin bugün amacıyla yerey altında olduğunu ancak bunların tıpkısı zaman geçmiş çevrim yüzüne çıkarılması gerektiğini vurguladı.
‘TESPİT ETTİĞİMİZ BULUNTULAR İLGİNÇ’
Kalede 2 almanak satıh araştırması gerçekleştirdiklerini söyleyen Doç. Dr. Oğuz Koçyiğit, Çokça katılımlı aynı araştırmaydı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nden arkeoloji, tekellüm tarihi, jeofizik ve harita mühendisliği yanında yenileme bölümlerinden değişik alanlardaki haddinden fazla sayıda uzmanın katılım sağladığı bir faaliyet oldu. 2 yıl süresince gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalarda Pegai Kalesi’nin haritalandırılmasından, ayakta kalmayı başaran kalıntıların belgelenmesine ve sonrasında hele bu yıl içerisinde yaptığımız jeofizik çalışmalarıyla alay malay kayran altında artan alanların tespitine müteveccih büyük sonuçlara ulaştık. Bu sonuçlar epey ilginç. Zira Pegai Kalesi’nde sivil ve kamusal yapılara ait olabilecek kimi bakaya olduğu anlaşılıyor. Bunlarla ilişkin çalışmalarımız bitmeme ediyor dedi.
‘SURLAR VE KULELERDEKİ TAHRİBAT KADEME SAFHADA’
Kaybolmaya beniz tutmuş kültürel mirasın, mehabetli Bizans kalesinin elbet kurtarılabileceğiyle ilişkin çözüm önerileri sunmak amacıyla dahi çalıştıklarını söyleyen Koçyiğit, şunları kaydetti
Bizim öncelikli amaçlarımızdan biri de Pegai Kalesi’ndeki tahribatı tevsik etmek ve bu tahribatın önüne boşamak için çözüm önerileri sunmaktı. Bununla ait düşünüm ve önerilerimizi raporlaştırarak ilgilendiren kurumlara sunduk. Umarız, bu düşünüm ve önerilerimiz dahilinde Pegai Kalesi’nde yenileme çalışmaları başlayacak ve şümullü tetkikat yapılacaktır. Sonunda bu koca kale ile ilişik daha konkre buluntular, veriler ortaya çıkma. Bunlar ortada mimarlık buluntular başı çekiyor. Bunun haricinde mütenevvi Bizans kültürüne, yaşamına ve sanatına ilgilendiren buluntuların ve arkeolojik kazıların ortaya çıkacağından eminiz. Kestirmece 12 metreye doğru kuleleriyle ve berenarı kuvvetli nesir edilmiş surlarıyla alaylı bire bir Itidalli Yüzyıl- Bizans Kalesi. Ancak bu kermen maalesef rastgele geçen bölüm yitip gitmekte. Surlar ve kulelerdeki tahribat sicaklikölçer safhada. Bu tahribatın nedenleri ortada abuhava ve hava şartlarına mecbur adına bozulma, hal kadar natürel etkenler dahi var eş kaynaklı aut etkenler de var. Tığ bunlarla ilişik şümullü bire bir iş gerçekleştirdik. Umarız en gelişmemiş zamanda lazım tedbirler önlemler alınır. Bu kocaman, günümüze kadar ulaşmayı başarmış olan Bizans Kalesi, gelecek kuşaklara ulaşmayı başarır.
Yüzey altında arkeofizik yöntemlerle tayin edilen kalıntıların ortaya çıkarılmasıyla ilişkin Pegai Kalesi’nde dizgeli ve ilmî kazı bilimsel faaliyet gerçekleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Koçyiğit, Bununla ait bakanlığımızın ilişik kurumlarına raporlarımızı sunduk. Umuyorum mümasil zamanda kazı çalışmalarıyla hem kalenin restorasyonu ve onarımı hem bile kale içerisinde gerçekleştirilecek olan kazılarla ilişik vacip planlama yapılacak. Pegai Kalesi’nin bulunduğu alanda, surlardan içeriye girdiğinizde büyük bire bir Itidalli Yüzyıl yerleşimi sizi karşılıyor. Sistemli ve bilimsel kazılar yapılmaya başlandığında Pegai Kalesi ile ilgilendiren lüzumlu kamusal, dini ve askeri gerekse sivil yapılara ait muhteşem kalıntıların ortaya çıkacağını biliyoruz dedi.
Pegai Kalesi’ndeki yerleşme yerinin açığa çıkmayı beklediğini dile getiren Doç. Dr. Koçyiğit, Bugün toprak altındaki birçok kalıntı kazıldığı ahit çağ yüzüne çıkma. Bölgenin Bizans tarihine, arkeolojisine ilgili koca bilgiler verecek. Bu kabil arkeolojik yerlerin kurtarılması, geleceğe aktarılması koskocaman. Bu tuhaf alanlar bir zamanda nahiye ekonomisine yardım sunan unsurlar. Burada icraat yapılması, korumaya müteveccih bazen çalışmaların gerçekleştirilmesi, tedbirlerin alınması bölgedeki kültürel mirasın değerlendirilmesi hem Karabiga’ya ulama sunacak hem de çevrenin özellikle turizm, eğitim, hars ve konferans açısından gelişmesine muhteşem kazanımlar sunacaktır diyerek konuştu.
