CHP Eskişehir Saylav Utku Çakırözer, Matbuat İlan Kurumu’nun (BİK) internet olgun sitelerinin reklam ve ilan alma şartlarıyla ait hazırladığı yönetmelik taslağına ilgili “Parası olan sermaye sahipleri gazetecilik yapsın, iktidarın baskısıyla iktidarın borazanlığını yapsın deniliyor. Bu taslakla yapılmak maksut budur. Yapılması gereken sakil kısıtlamaların olmaması, ilan ve reklamların gazetelere, genel ağ sitelerine ve radyo televizyonlara değer dağıtılmasıdır” dedi.
CHP Eskişehir Mebus Yengi Çakırözer, TBMM’üstelik Matbuat İlan Kurumu’nun (BİK) internet haber sitelerinin reklam ve car alma şartlarıyla ilgili hazırladığı talimatname taslağına ilişik matbuat toplantısı düzenledi. Çakırözer, şunları söyledi:
“Bu taslak bu haliyle Rum basınında ağız ağıza ayrımsız hayal kırıklığı yaşatmıştır. Rum’de gazetelerin, genel ağ sitelerinin ölüm fermanıdır. İnternet siteleri yasa kapsamına alınmasına sevinirken demin taslak yönetmelikteki yavaş koşullarla siteler, rastgele aktarılma okuduğumuz gazeteler kapanmaya, çaresizliğe, yok olmaya mahkum edilmektedir. Yönetmelik taslağında şehirler kategorilere ayırmış durumda. Örneğin İstanbul için 15 minimum etkin isteniyor. Ankara ve İzmir için ise en bir iki 12 sevimli çalıştırma, 30 bin ziyaretçi ve 90 bin görüntülenme şartı var. İstanbul, Ankara ve İzmir dışında artan Küçük Asya şehirlerinde internet sitelerinin ilan alma şartları için istenen asgari kadro sayısı ise 4 ile 8 beyninde. Günce minimal bilgelik sayısı 30 ile 50 ortada. Tekil ziyaretçi sayısı 3 bin ile 20 bin, görüntülenme sayısının de 9 bin ile 60 bin beyninde olması isteniyor. Bütün bu koşulları hesabına getiren internet sitelerinin ise resmi zar alabilmesi için yekpare 2 yıl yani 24 kamer beklemesi gerekiyor.
“ANADOLU MEDYASININ BULUNAN DURUMUNA BAKILDIĞINDA BU YÖNETMELİK TASLAĞINDA VADI DÜZ BU HÜKÜMLERİN HİÇBİRİ GERÇEKLEŞTİRİLEBİLİR DEĞİL”
Ego Eskişehir Milletvekiliyim. Eskişehir’in de içinde bulunduğu kategorideki şehirlerdeki genel ağ siteleri sunma beş altı 8 kişi çalıştıracak, günde sunma az 50 bilgelik yapacak, 20 bin tekil ziyaretçisi, 60 bin laf görüntülemesi olacak deniyor. Bu şartlara bakarak eser yapılmasının ve ilan alınmasının olanaklı olmadığı açık. Çalışan sayısını tuttursa olgun sayısını, vukuf sayısını tuttursa ziyaretçi sayısını, tıklanma sayısını tutturamaz. Hepsi birbirinden ağırbaşlı şerait. Nereden bahsederseniz bahsedin Küçük Asya medyasının mevcut durumuna bakıldığında bu talimatname taslağında düz düzlük bu hükümlerin hiçbiri gerçekleştirilebilir değil. Bu eskiz şayet hakeza çıkarsa genel ağ sitelerinin kapısına kilit ulaşmak zorunda kalacak. Bittabi ki basın emekçilerimiz, gazeteciler istihdam edilsin amma bu ekonomik koşullarda 8 hayat çalıştırmak söylemek 100 bin, 120 bin teklik harcama demek. Siz hem genel ağ sitelerine ilan almak üzere 24 ay bekle diyorsunuz, hem alacağı amme ilanlarının yüzdelik 15’inden komisyon alacağız diyorsunuz, hem birlikte bu koşulları sağla diyorsunuz. BİK gene, ilan için 24 kamer araştırmak istemiyorsan da ‘etkin sayını 2 katına, minimal tekil ziyaretçi sayısına birlikte 6 katına çıkarırsan, 6 kamer içre ilan alabilirsin’ diyor. İnsanlar 8 kişiyi elbet çalıştıracağını düşünürken, siz onlara 16 dirilik çalıştırın henüz çabuk car alın diyorsunuz. İnternet sitelerinin car alabilmek amacıyla 24 ay bekleme şartı kaldırılmalıdır.
“İLAN PASTASI GENİŞLEYECEĞİNE KÜÇÜLÜYOR”
Görüşmeler sırasında bizler zar havuzunun genişletilmesini istedik. Amma burada görüyoruz kim internet sitelerine verilecek ilanlar gazetelere verilecek ilanlardan alınıyor. Yani car pastası genişleyeceğine küçülüyor. Gine siteye girdiğinde Küçük Asya’daki olgun siteleri üzere bildirme birkaç 1 zaman, umumi için ise bildirme beş altı 2 zaman sitede kalma zorunluluğu getiriyor. Böyle ayrımsız eşya imkânsız. Okuyucu siteye girer istediği haberi okur, haber ayrıntılı peki bodur tamam bu süre akseptans edilemez.
“TIK HABERCİLİĞİNE DÖNÜŞECEK”
Bu alçak, gerçekleştirilmesi olabilir olmayan koşullarda internet siteleri fen sitelerinden çıkıp hemen ziyaretçi gelmesini, laf görüntülenmesinin artırmasını amaçlayan ‘tık haberciliğine’ dönecek. Halkın bili ahiz hakkı ve matbuat özgürlüğünü düşünen esas habercilik siteleri tık alabilmek için magazin haberleri, asparagas duyum düzenlemek zorunda bırakılacak. Hoppadak ziyaretçi trafiğini amaçlayan siteler haline dönecek.
“ANADOLU’DA DEĞME GÜN HABERLERİNİ OKUDUĞUMUZ GAZETELER BULUNMAYAN OLACAK”
Benzeri başka özen çekilmesi müstelzim kapsam ise internet siteleri üzere car ahzetmek talip gazetelere olacak. Rum’daki gazetelere sunulan ilanlar internet sitelerine bile verilecek. ve gazeteler yeğleme fethetmek zorunda kalacak. Bu ebat üstelik teferruatlı sürede Anadolu’daki gazete ilanlarının gravite gazetelerden vazgeçmesine bozukluk olacak. Bu eskiz bu ciddi koşullarda geçerse Anadolu’dahi sayıları binleri öyle bulan domestik gazeteler çok güdük sürede eser hayatına son vermek zorunda kalacak. İnternet sitelerinin iri çoğunluğu bu aheste koşuları adına getiremeyecek ve ilan/reklam alamayacak. Gazeteler kağıt baskıya akıbet verecek, çalışanlarını internet sitesine yönlendirecek. Küçük Asya’de temas gün haberlerini okuduğumuz gazeteler yok olacak.”
“TASLAĞIN HİÇBİR YERİNDE RADYO VE TELEVİZYONLAR GEÇMİYOR”
Rum’üstelik gazeteleri, genel ağ siteleri, televizyonlara pay ayırmayan aynı taslak ile cebin karşıyayız. Antrparantez bu taslağın tek yerinde radyo ve televizyonlar geçmiyor. Meğer yerel radyo ve televizyonlar büyük kalın içre. Yüksek enerji bedelleri, TÜRKSAT ödemeleri, iz iletim bedelleri ve SGK giderleri zımnında artık yayınlarını yapamaz kuzuluk geldiler. Yayınlarının devamı üzere sonsuz ihtişam desteği, telif bedellerinin ödenebilir seviyeye indirilmesini istiyorlar. Amme kuruluşların tevzi bütçelerinden bütçe istiyorlar ama bunların hiçbiri bu taslakta yok.
“GAZETECİLİĞİ HÜR, BAĞIMSIZ ÇALIŞAN İNTERNET SİTELERİ, GAZETECİLER YAPMASIN İSTENİYOR”
Sonuç Küçük Asya’dahi basının yok edilmesi almak. Hemen sermayesi olana, nazik parası olana mal aktarılması etmek. Gazeteciliği bağimsiz, bağımsız müteharrik genel ağ siteleri, gazeteciler yapmasın isteniyor. Parası olan anamal sahipleri gazetecilik yapsın, iktidarın baskısıyla iktidarın borazanlığını yapsın deniliyor. Bu taslakla geçmek maksut budur. Yapılması müstelzim bu sakil kısıtlamaların olmaması, zar ve reklamların gazetelere, genel ağ sitelerine ve radyo televizyonlara bedel dağıtılmasıdır. Ayrıca internet medyası sahipleri ve matbuat meslek örgütleri dinleyerek yönetmeliğin henüz uygulanabilir, henüz realist arkaç sokulması şarttır. Matbuat İlan Kurumu Anadolu’birlikte baskı koşullar altında nişane hayatını sürdüren genel ağ sitelerimizin hayatta kalmasını istiyorsa bu taslağı bu şekilde gündemine almamalıdır.”
