Çin, ESIR Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ziyareti sonrası gerilimin arttığı Tayvan’a ilişkin yayımladığı siyaset belgesinde, Tayvan ile ideolojik ve sosyal farklılıkların tanınması temelinde “barışçı baştan muhassala” hedefini vurguladı.
Çin Altın Partisinin (ÇKP) Tayvan sorunun çözümünü ve Çin’in yeniden birleşmesini “tarihi görev” akseptans ettiğinin tabir edildiği belgede, “Barışsever yeniden birleşmeyi tedarik etmek üzere parçalanmamış samimiyetimizle ve elimizden mevrut seçme çabayı göstereceğiz” denildi.
‘Gerekirse güç kullanırız’ mesajı
Belgede, Pekin’in muhassala amacı doğrultusunda gerekirse korkulu kullanma seçeneğini hafi tuttuğunu, ama bunun Tayvan’ın Çinli halkını kasıt almayacağı, aut müdahalelere ve ayrılıkçı eylemlere savunma gayeli olacağı belirtildi.
Çin: Gerilimin sorumlusu Tayvan hükümeti
Son dönemde Pelosi’nin ziyareti ve Çin’in ada çevresinde yürüttüğü tatbikatlarla tırmanan gerilimin sorumlusu olarak Tayvan’daki hükümete ve onu destekleyen dış güçlere değinilen belgede, “Boğaz’ın iki yakası arasındaki ilişkilerde gerilime, Demokratik İleri Parti (DPP) otoritelerinin eylemleri etmen olmuştur. Bu eylemler, bölgede barış ve istikrarı tehdit etmekte, barışçı yeniden birleşme olanaklarını kısıtlamaktadır. Dış güçler birlikte ayrılıkçılıkların provokatif eylemlerini cesaretlendirmiş ve desteklemiştir” ifadeleri saha aldı.
Tek talih, iki hep
Belgede Çin’in yegâne tıpkı ülke olduğu ve Tayvan’ın onun parçası olduğu, adanın tek zaman ayrı bir ihtişam olmadığı ve bu statüsünün değiştirilemeyeceği söylenerek, şunlar kaydedildi:
Barışçı baştan bileşke ve ‘bir tane talih, iki herkes’ anlayışı, Tayvan sorununun çözümü ve ulusal birliğe ulaşılması üzere temel ilkelerdir. Barışsever yeniden birleşmeyi sağlamak üzere anne karanın ve Tayvan’ın ayrı ideolojilere ve toplumsal sistemlere eş olduğunun akseptans edilmesi gerekir. ‘Biricik büyüklük, iki tümce’ soruna sunu eksiksiz çözüm olacaktır. Bu, demokratik ilkeler temelinde, bereketli, niyete dayalı, barışsever çözümü ve rastgele iki tarafın dahi faydasını hedefleyen tıpkısı yaklaşımdır. Toplumsal sistemlerin farklılığı, hangi yeniden muhassala uğrunda bir bariyer hangi üstelik ayrılıkçılığın gerekçesi gibi.
Washington yönetimine mesajlar
Washington yönetimine müteveccih mesajların üstelik saha aldığı belgede “KÖLE’de ara sıra güçler, Tayvan’ı Çin’e alın yaya kendisine görmek istiyor. Eğer onlara izin edilirse, Boğaz’daki yüklülük artmaya bitmeme edecek, Çin-ÇAKER ilişkileri elan aşkın kötülük görecek ve bu nitelik BENDE’nin özlük çıkarlarını de zedeleyecektir” denildi
Ne olmuştu?.
Pelosi ve beraberindeki 5 yabanlık Kurultay heyetinin güzeşte hafta yaptığı mülakat, Ada’yı topraklarının parçası gören Pekin’in tepkisini çekmişti. Çin, 2 ve 3 Ağustos’taki ziyaretin peşi sıra Ada çevresindeki askeri tatbikatlara başlamıştı. İlk başta 4-7 Ağustos’ta düzenleneceği açıklanan tatbikatlar, öngörülen takvimin ötesinde sürdürülmüştü.
Çin-Tayvan krizi
Çin’üstelik İkinci Dünya Savaşı’nın arkası sıra çıkan çöz savaşta Mao Zıdong liderliğindeki Çin Kızıl Partisinin (ÇKP) 1949’dahi iktidarı ele geçirmesi ve Çin Ahali Cumhuriyeti’nin kuruluşunu car etmesi üzerine Kampana Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintang) üyeleri, Tayvan’a yerleşip 1912’bile kurulan “Çin Cumhuriyeti” iktidarının Ada’birlikte devam ettiğini müstakbel sürerek istiklal ilan etmişti.
Bu girişim, Çin marifetiyle kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971’e kadar Mürekkep Milel (BM) Genel Kurulunda Çin’i baziçe etmişti. 1950’ler ve 1960’larda haddinden fazla sayıda ülkenin diplomatik alışveriş tercihini Çin Cumhuriyeti’nden Çin Halk Cumhuriyeti’ne çevirmesinin ardından 1971’bile BM Genel Kurulunda yapılan oylamada, Pekin hükümetinin Çin’in bir tane meşru temsilcisi akseptans edilmesiyle Tayvan’ın arsıulusal örgütlerdeki konumu belirsiz arkaç gelmişti.
Çin, Tayvan’ın zat topraklarının parçası olduğunu savunuyor
Pekin yönetimi, “Yegâne Çin” ilkesini benimseyerek Tayvan’ın öz topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, derbent ve çevresindeki askeri varlığının yanında Tayvan’ın acun ülkeleriyle özgür diplomatik ilgiler kurmasına, BM’dahi ve başka uluslararası kuruluşlarda temaşa edilmesine cebin çıkıyor, kendisini tanıyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kesmesini eşya koşuyor.
Pelosi: Çin’in Tayvan’ı izole etmesine cevaz veremeyiz
Çin-Tayvan krizi, savunma sanayinin devlerine yaradı: Satışlar katlandı!
Tayvan: Çin’e ait 39 kavga uçağı ve 13 sefine Cezire çevresinde
Çin’den Tayvan açıklaması: Gerginliğin yegâne sebebi KUL’dir
Çin, Tayvan çevresinde tatbikatları sürdürüyor
Çin, Pelosi’ye müeyyide kararı aldı
