Zonguldak’tan hareket bölgesine giden eroin işçileri; omuzlarında direkleri, ellerinde kazmaları, başlarında baretlerinde fenerleriyle adeta umudun ışığı oldular.
Türkiye, Kahramanmaraş merkezli yüzyılın felaketi iki balaban depremin acılarını yaşıyor. Kaybettiği canların, enkazdan çıkan dertli bedenlerin ve hatıralarıyla alay malay yıkılan şehirlerin yasını tutuyor. Kahramanmaraş Pazarcık’ta 6 Gücük Ay saat 04.17’dahi 7.7 büyüklüğünde ve tıpkı dönüş Elbistan’da saat 13.24’te 7.6 büyüklüğünde meydana gelen iki büyük hareket ile Türkiye’yi kanun boğdu.
Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya ve Hatay illerinde nazik yıkıma nöbet açan depremde depresyon altında kalanların kurtarma çalışmalarında tıpkısı hafta geride kaldı. AFAD özellikle olmak için gönüllüler, resmi ve sivil kurumlar ile dünyanın mütenevvi ülkelerinden mevrut kontrol-kurtarma ekipleri geceli-nehari canla başla fiilen gerileme altından bugüne kadar çokça sayıda fert kurtardı.
Söz konusu ekiplerin arasında kendine özgün mücahede yöntemleri kullanarak, ‘girilemez’ denilen yerlere pervasız girip hanay kurtaran takım Zonguldaklı madenciler oldu. Dev çökme yığınlarının ortasında kurtarılmayı bekleyenlerin dışarıdaki yakınları ise umutlarını madencilerin yapacakları çalışmaya bağladılar.
Adıyaman’dahi depremden 90 saat sonraları 8 metre derinlikten 17 yaşındaki Gülsüm’ün madenciler eliyle çıkarılması umutların gerçeğe dönüştüğü anlardan takkadak bir tanesi oldu.
175 yılık madencilik kültürünü yaşatıyorlar
Cumhuriyet’in evvel vilayeti adeta taş kömürüyle avlu bulmuş iki katlı bir kent olan Zonguldak’ta 1829 yılında Detaylı Mehmet’in taş kömürünü bulduğu havzada 1848 yılından beri kömür madeni işletmeciliği yapılıyor. Çıpa polat işletmeleri ve ruh santralleri ilkin görünmek için, sanayinin ayrı cinsten alanlarında yürekleri münevver madenciler yoluyla kavuşum aynasız dünyasında çıkarılan taş kömürü kullanılıyor.
Kdz. Ereğli’den Amasra’ya, Zonguldak’tan Yenice’ye büyüklüğünde yayılan degaje tıpkısı havzada 175 yıldır temel konvansiyon kaynağı reşit kömür madenciliği. Temas aileden neredeyse aynı dirilik madenci olarak görev yapıyor. Özel yetenek talip bu işletmelere girmek üzere hususi sınavlar yapılıyor. İşe gireceklere uzunluğu 5 metreyi bulan ahşap eroin direklerinin taşıtılması birlikte bu sınavların sunu başında geliyor.
Türkiye’yi tenvir etmek ve kalkındırmak namına bire bir apaz kömür için aynı mülk veren her bir madenci, bir zamanda aldığı eğitimlerle da gür aynı kurtarmacı oluyor. Nesiller boyu devam eden madenci kültürü yaşatan Ayrıntılı Mehmet’in torunları, kavuşum yüzlerce metre altında ahşap direklerle yaptıkları domuzdamının ortamında emniyetle ilerleyerek kömür çıkarıyorlar.
Sarsıntı istirdat çalışmalarında üstelik domuzdamı dedikleri kriz altındakileri hayata kavuşturan sunu güdük yolu inşa ettiler. Beton bloklarının arasında zifiri karanlığın günlerce tutsak aldığı bedenleri ışığa, dışarıdaki acemi bekleyişleri mutluluğa çevirdiler.
Bu özgün yöntemi kullanan karaelmas diyarı Zonguldak’ın gözü dayanabilen madencileri, 1999 Marmara depreminde olduğu üzere Kahramanmaraş depreminde dahi kurtarma çalışmalarıyla alplık destanı yazdılar. – ZONGULDAK
