Tarım ve Orman Bakanlığı eliyle Bitlis’te hayata geçirilen “Halk Elinde Anadolu Mandası Islahı” projesi çerçevesinde site genelinde camız popülasyonu şanlı oranda artmaya bitmeme ediyor.
Ekincilik ve Orman Bakanlığı Tarımsal Tetkikat ve Politikalar Umumi Müdürlüğünce (TAGEM) üretimi azalmış hayvan ırklarının sayısının ve veriminin artırılması için hayata geçirilen “Ahali Elinde Rum Mandası Islahı” projesi meyvesini vermeye bitmeme ediyor. Ekincilik ve Orman Bakanlığı ve Maya Camız Yetiştiricileri Birliği vasıtasıyla sürdürülen projeden yararlanan Bitlis’teki camız yetiştiricilerinde bile gittikçe artım yaşandı. Başlatılan projede camız yetiştiriciliğine ilginin arttığını söyleyen Bitlis Camız Yetiştiriciliği Bağlanak Başkanı İsmet Çalışır, Türkiye genelinde tashih projesinde Bitlis’in birinci sırada kayran aldığını belirtti.
“Bitlis, Türkiye genelinde tashih projesinde bir numara sırada”
2010 yılında Bitlis genelinde kâin manda sayısının 500’den 11 bine yükseldiğini söyleyen Çalışır, “Kimesne mandacılığa ehemmiyet vermiyordu. Tığ birlik köylere anlattık, şu dakika hep mandacılığa yönelmiş durumda. Şu zaman Bitlis, Türkiye genelinde tashih projesinde birinci sırada. Türkiye genelinde manda ıslah yapılırken ihtişam destek veriyor ve destek olunca insanlar aracılığıyla daha fazla kâm oluyor. Mandanın gideri karşılanıyor, çiftçilerimiz kışın o mandanın samanını ve yemini karşılıyor. Burada düzenlenen aynı şekilde mandacılık yapılmıyordu. Bakir yeni herkes yerine düzelmeye başladılar. Tümce artık mandacılığa yönelmiş” dedi.
“Güroymak ve çevre köylerde yüzdelik 90 mandacılıkla uğraşılıyor””
Çalışır, camız sayısının artmasıyla üreticilerin hem ulaşmak hem süt hem üstelik yoğurt üretiminden faydalandığına dikkati çekerek, Güroymak ve çevre köylerinde vatandaşların yüzdelik 90’ının mandacılıkla uğraştığını dile getiren Çalışır, “Bu yıl 2 bine yakın koca mandamız satıldı. Bundan âlem köylüye aynı getirisi oldu. Mandanın hem kaymağından, hem yoğurdundan, hem dahi tereyağından servet kazanılıyor. İnsanların barışma kaynağı oldu. Bu bölgede mandacılık konusunda istihsal fail fabrikalar namevcut. Apayrı şirketlerimiz bile yok. Bizim bir tane hedefimiz hayvancılık. Güroymak ve mekân köylerde yüzdelik 90 mandacılıkla uğraşılıyor” diyerek konuştu.
Geçtiğimiz günlerde Bitlis’in Güroymak ilçesi ile Muş’un Hasköy ilçesi sınırları içerisinde kâin İron Sazlığının “kesme korunacak kırılan düzlük” zar edilmesinin peşi sıra bölgede bulunan mandaların kalitesinin artacağına dikkat çeken Çalışır, “Hayvancılık ve otlak konumunda artısı peki. Yazın hem benzin konumunda hem dahi hayvan gelişiminde tıpkısı artısı olacaktır. Kışın yemleme sıkıntısını dercetmek zorunda kalıyoruz. Söz Gelişi bizim için oradaki mecmu arazilerimiz biçilip kışın hayvanlarımızın saman, yemini temin ika yerimizdi. Sit alanı olunca bizim için dezavantajı üstelik var. Söz Gelişi tıpkısı insanın apayrı aynı arazisi yoksa oradan samanını realizasyon ediyordu. Sit alanı olduktan sonra mecburen samanı dışarıdan satın matlup” şeklinde konuştu.
“Hedefimiz birinci tevessül etmek”
Türkiye genelinde Bitlis’in manda sayısında 3’üncü tam kayran aldığını vurgulayan Çalışır, “3 bin 27 hayvanımız tashih projesinde var. İkinci tam Samsun ve üçüncü tam üstelik İstanbul var. Türkiye genelinde efsanevi sayısı kapasite adına dahi Samsun birinci sıradayken İstanbul ikinci ve Bitlis üçüncü tam yer alıyor. Bu şekilde sıralamayı izleme ediyoruz. Allah’ın izniyle biraz sene içerisinde Türkiye’nin birinciliğini elde ederiz” ifadelerini kullandı. – BİTLİS
